Sevgili AI Meraklısı,
2022’ye hızla girdiğimiz bu günlerde “Yapay Zeka” hakkında gelecek trendlere, olasılıklara, zorluklara ve çözümlere odaklanan daha fazla haberler gözlemliyoruz. Bunları göz önünde bulundurarak, 2022+ Yapay Zeka Yörüngesine odaklanan, AITR etkinliklerine paralel, dünya geneli iş liderleri ve yapay zeka uzmanları görüşlerini ele aldığımız bu bülten ile büyük sektörler arası yapay zeka konularını ele almak istiyoruz. Hedefimiz bilginin daha güzel ve kaliteli paylaşıldığı bir blog olması.
Kısaca; Dünyanın dört bir yanındaki kuruluşlardan ve sektörlerden dünya lideri AI uzmanları, iş ve düşünce liderlerinin AI’nın mevcut aşaması hakkında görüşlerini konuşalım istiyoruz. Geçmiş başarısızlıklar, kazanılan öğrenimler, başarılar ve 2022 ile birlikte toplumlar, işletmeler ve ekonomiler için gelecek görünümüne dayanan bir yazı dizisinin başlangıcı olarak görebiliriz.
Birkaç başlık özelinde yazımıza başlayalım, sonraki haftalarda bunları adım adım inceliyor olacağız:
- Veri, makine öğrenimi ve kaos: Daha Hızlı-Akıllı-Tekrarlanabilir-Adil-Güvenilir bir yaklaşım gelişmenin anahtarıdır
Doğru, güvenilir, şeffaf, objektif ve adil veriler sorunlara ışık tutabilir. Yapay zekayı bu özellikte verilerle kullanmak, doğru veri akışını sağlamak, sorunlar gün yüzüne çıktıkça mümkün olan en iyi kararları daha verimli, hızlı, ve adil vermemize yardımcı olabilir. En başarılı şirketler 2020 ve 2021’de hızlanan belirsizliklere bu şekilde uyum sağladılar.
- Yapay Zeka’nın korkulacak bir teknoloji olmadığı
İnsan doğası, daha fazlasını elde etmek ve daha fazlasını fethetmek için bitmeyen bir arayış içindedir. Eski çağlardan itibaren başlayan arayış, insanı büyük şehirlere İstanbul, NewYork gibi metropolleri doldurmaya yöneltmiştir. Günümüzde, yapay zeka moda bir kelimedir. Her türden yeni fikir ve kimi zaman tutarsız kavramlar bu terime bağlanmıştır. Bazı insanların kendileri için hayatı kolaylaştırma potansiyeli sebebiyle yapay zekayı gerçekten heyecanla ve açık yüreklilikle görmelerine karşılık, diğerleri onu düşmanca bir devralma ve insanlığı köleleştiren makine kavramları ile özdeşleştirerek bilinçaltında canlandırmaktadırlar. Her ikisi de filmlerde gösterildiği gibi yapay zekanın aydınlık ve karanlık yanlarından esinlenmiş veya yanılıyor gibi görünmektedir. AI kavramını topluma doğru anlatmanın gerekliliği bu noktada ortaya çıkmaktadır.
- Yapay Zeka İlerleme Yörüngesi: 2022’ye Bakış
Yapay zeka, günlük faaliyetlerimizde teknolojiye nasıl uyum sağladığımızı ve teknoloji ile nasıl etkileşim kurduğumuzu yeniden tanımlayarak, farklı endüstrilerde hızlı bir yükselişe tanık olmaya devam etmektedir. Bunları zamanlama ve iş yeri otomasyonuna yönelik hatırlatmalar gibi temel günlük görevler için kullanmamıza rağmen, yapay zeka vaad ettiğinden daha fazlası olduğu için olasılıklar sonsuzdur.
1- Artırılmış İş-Gücü:
Artırılmış iş gücü yalnızca dünyada popülerliği her geçen gün artan bir başlık değil, aynı zamanda işgücünü genel olarak yeniden tanımlamaktadır. Artırılmış iş gücü, görevlerde birlikte çalışan insan gücü ve teknolojinin bir karışımıdır. Şirketler, yapay zeka ve bilişsel teknolojileri kullanarak, süreçleri nasıl düzene sokabileceklerini ve daha verimli iş gücü yaratabileceklerini şimdiden tasarlamaktadırlar. Şimdiye kadar, bu kavramı hayal edebiliyorken şimdi yeni hayatımıza giren kavramlar dahilinde daha çok kafamızda canlandırabiliyoruz. İnsanlar artık aynı işyerinde modern teknoloji ve gelişmiş robotlarla bir arada çalışmayı öngörebiliyorlar. Bu hibrit ilişki, üretimi verimlileştirmek ve hızlandırmak için en azından şimdilik esas olarak düşünülmelidir. Aynı şekilde, Artırılmış çalışanlar kavramını da ele almak gerekli. Zahmetli görevleri tamamlama yeteneklerinde onları benzersiz kılan, karmaşık teknolojiyle geliştirildikleri için her iki dünyanın da en iyisi olmaya adaydır. Bu teknoloji, güçlendirilmiş bir çalışanın birkaç makineyle çalışmasına, aynı anda verilerini ve gerçek zamanlı yanıtlarını paylaşmasına olanak tanır. Bu kadar yüksek düzeyde bir senkronizasyon, görevleri normal zamanın çok daha kısa bir bölümünde işleyebilen robotik işçi implantları için imkansız olurdu. Endüstriler, bu teknolojinin yenilikçi bilişsel yeteneklerini hızla yakalamakta ve benimsemektedir. İşletmeler, müşteri satın alma davranışlarını tahmin etmek için kullanır, üretim hatlarındaki hatalı ürünleri üretim sırasında tespit edebilir.
2 – Siber güvenlikte yapay zeka
Pandemi, dijital alanın yeni normal olarak benimsenmesini hızlandırırken, daha fazla siber farkında olma ihtiyacı bir zorunluluk haline geldi. Pandemi uzaktan, uzaktan ve çevrimiçi çalışmayı kültürümüzün bir parçası olmaya zorladığından beri çevrimiçi ve dijital suç zirve yaptı. “Siber dünyanın insanları” tehdidini engellemenin bir yolu, siber güvenlikte yapay zeka kullanmaktır. Yapay zeka daha karmaşık hale geldikçe, siber güvenlik de giderek daha önemli bir rol oynamaktadır. Yapay zeka, siber tehditleri bir kuruluşa zarar vermeden önce tahmin etmek, belirlemek ve proaktif olarak aksiyon almak için kullanılabilir. AI, kuruluşların verilerinin nasıl kullanıldığını daha iyi anlamasına yardımcı olabilir ve bu da veri ihlallerini önlemeye yardımcı olabilir. Örneğin, çevrimiçi sistemlerin güvenliğini test edebilen sahte kullanıcı profilleri oluşturmak için yapay zekadan yararlanılabilir. Yapay zeka, siber saldırılara otomatik olarak yanıt verebilen ve kuruluşların tehditlerle hızlı ve etkili bir şekilde başa çıkmasına olanak tanıyan “botlar” da oluşturabilir.
3 – Yaratıcı yapay zeka
Yaratıcı yapay zeka, İngilizce kelime anlamı ile “overwhelming” yani ezici bir şekilde uygulamaya alınan bir AI teknolojisi kavramıdır. Yaratıcılığın yalnızca insanlara özgü olduğu günler geride kaldı. Yapay zeka o alana girdi ve istenen sonucu elde etmek için ustaca kullanıldı ve kullanılıyor. Yaratıcılığı düşünün ve şarkı sözleri yazmak, akıllara durgunluk veren tablolar oluşturmak ve hatta reklamlar ve film fragmanları yapmak için yapay zekanın benimsendiğini göreceksiniz. Örneğin, şirketler, blogları, makaleleri ve pazarlama kopyalarıyla ilgilenmek için sürü halindeyken zaten J.A.R.V.I.S’e yöneliyor. 2016’da IBM Watson’ın bilişsel platformu, “Morgan” için ilk film fragmanını oluşturmak için kullanıldı. Ufukta GPT-4 ve co gibi daha yeni teknolojiler varken, yapay zeka ile yaratıcılığın yeni doruklarını ancak hayal edebiliriz, ne dersiniz?
4 – Otonom araçlar
Otonom araçları düşünelim, ilk anından itibaren yapay zeka ve kullanımını görebilirsiniz. Otonom araçların geliştirilmesi ve ilerlemesi, teknolojinin nasıl daha akıllı ve daha güçlü hale geldiğinin bir örneğidir. Kendi kendine giden arabalar, yoldaki güvenlik endişesinin yükünü ortadan kaldırma durumunu bizlere göstermektedir. Trafik kazalarında yılda 1,3 milyondan fazla insanın ölümüne yol açan insan hatalarının %90’ının yol açtığı otonom araçlar, daha güvenli ulaşım ve daha iyi trafik sıkışıklığı olasılığı sunabilirler. Tesla’nın 2022 yılına kadar tam sürücüsüz arabaları sergilemeyi teklif ettiğine göre, Google, Ford, GM ve Apple gibi rakipler, önümüzdeki yıl bahsi yükseltmeye çalışacaklar ve bu, otonom araçların rekabetinin beklentisi içinde olan gelir pazarında bu şirketleri daha aktif hale getirecektir.
Prof. Dr. Altan Çakır (ITU/AITR)
Kaynaklar: